“თბილისის ურბანული ცვლილებები” – 25 უნიკალური ფოტო ეროვნული არქივის კოლექციიდან 

გამოფენა „თბილისი – ურბანული ცვლილებები“ 2017 წლის 22 სექტემბრიდან 4 ოქტომბრამდე საქართველოს ეროვნული არქივის საგამოფენო პავილიონში გაიმართა. ექსპოზიცია მიმოიხილავდა მეოცე საუკუნეში თბილისში მიმდინარე განაშენიანების პროცესების მთავარ მომენტებს.

გამოფენაზე წარმოდგენილი ფოტოგრაფიული მემკვიდრეობა თბილისის იმ ობიექტების ილუსტრაციას გვთავაზობდა, რომლებიც ან არ შემორჩა, ან მნიშვნელოვანი სახეცვლილება განიცადა. ფოტოების ანოტაციებში შენარჩუნებული იყო ადგილმდებარეობებისა თუ დაწესებულებების ძველი სახელწოდებები და იქვე მოცემული იყო მათი თანამედროვე დასახელება. დასათაურებებში არსებული ცვლილებები, პოლიტიკური იდეოლოგიების მონაცვლეობის პარალელურად, ქალაქის ურბანულ ტრანსფორმაციაზე მეტყველებს.

გამოფენის კურატორის, ნინო ძანძავას თქმით, ექსპოზიცია აჩვენებს თუ რამდენად ძლიერი შეიძლება იყოს ფოტოგრაფია ვიზუალური მეხსიერების შენარჩუნებისა და განახლების პროცესში, როგორ შეიძლება ის იქცეს ქალაქის ისტორიის გააზრების სტიმულად.  

პლეხანოვის გამზირის ხედი და კინოთეატრი ,,ოქტომბერი” (დღევანდელი აღმაშენებლის გამზირი და კინოთეატრი „აპოლო“). თბილისი.ფოტო: ვ. ჩერკასოვი.

 

სტალინის სახელობის ახალი სანაპირო და ელბაქიძის ხიდი (დღევანდელი გალაკტიონის ხიდის მიმდებარედ). თბილისი. ფოტო: მიხეილ კვირიკაშვილი.

 

ძველი თბილისი. ნარიყალას და მეჩეთის ხედი. თბილისი.ფოტო: რუბენ აკოფოვი. 1926 წელი

 

 

მტკვრის სანაპიროს მშენებლობა. თბილისი. ავტორი უცნობია. 1937 წელი

 

აბრეშუმ-საქსოვი ქარხანა. თბილისი. ავტორი უცნობია [1930-იანი წლები].
თბილისის მარჯვენა სანაპიროს ხედი და მუხრანის ხიდი. თბილისი.ფოტო: ვ. ჩერკასოვი. 1939.

 

თბილისის ხედი სტალინის სახელობის პარკიდან (დღევანდელი მთაწმინდის პარკი). თბილისი. ფოტო: დ. კოზლოვი. 1957.

 

ვახტანგ გორგასლის ქუჩისა და მტკვრის ხედი. თბილისი.ფოტო: ნ. გრანოვსკი. 1966.

 

ბაზარი რიყეზე. თბილისი.ფოტო: რუბენ აკოფოვი. 1928.

 

საბჭოთა კავშირის გმირთა მოედნის და საბურთალოსკენ მიმავალი გზის საერთო ხედი (დღევანდელი გმირთა მოედნის მიმდებარედ). თბილისი. ფოტო: ვლადიმირ სტოლიაროვი.

 

რუსთაველის გამზირის ხედი. მარქსიზმ-ლენინიზმის ინსტიტუტი მარცხნივ (დღევანდელი სასტუმრო “ბილტმორი”) და გაზეთ „ზარია ვოსტოკას“რედაქციის შენობა მარჯვნივ (დღევანდელი სავაჭრო ცენტრი “მერანი”). თბილისი.ფოტო: ვ. ჩერკასოვი. 1938.

 

ლენინის გამზირის კუთხე (დღევანდელი “რუსთაველის” მეტროსადგურის მიმდებარედ). თბილისი. ფოტო: მიხეილ კვირიკაშვილი. 1940.

 

საბურთალოს საცხოვრებელი მასივის საერთო ხედი. თბილისი. ფოტო: გივი კიკვაძე. 1964

 

მტკვრის სანაპიროს ხედი. თბილისი. ფოტო: პაველ ლუცენკო. 1953.

 

ივან კალიაევის აღმართის ხედი რეკონსტრუქციის შემდეგ (დღევანდელი ბარათაშვილის აღმართი). თბილისი. საქდესის ფოტოქრონიკა. ავტორი უცნობია. 1938.

 

კაფე „მეტროს“ შიდა ხედი (დღევანდელი პირველი რესპუბლიკის მოედანზე). თბილისი. ფოტო: დ. სმირნოვი. 1961.

 

„დინამოს“ სტადიონი თბილისში. ფოტო: სერგო ონანოვი. 1960.

 

მამა დავითის მთა და მუხრანის ხიდი (დღევანდელი ბარათაშვილის ხიდი) რეკონსტრუქციამდე. თბილისი. ავტორი უცნობია. 1956.

 

გმირთა მოედანი. საერთო ხედი. თბილისი. ფოტო: დ. სმირნოვი. 1959-1960

 

ლენინის გამზირისა და პეტრე მელიქიშვილის ქუჩის კუთხის შენობის ხედი (დღევანდელი ფილარმონიის მიმდებარედ). თბილისი. ფოტო: ო. ბუდეშტსკი. 1938.

 

ლენინის ძეგლის დემონტაჟი კომპარტიის ცენტრალური კომიტეტის შენობასთან (დღევანდელი საქართველოს მთავრობის კანცელარიის შენობასთან). თბილისი. საქინფორმის ფოტოქრონიკა. ფოტო: მალხაზ დათიკაშვილი. 1990.

 

სპორტის სასახლე. თბილისი. საქინფორმის ფოტოქრონიკა. ფოტო: ნ. გრანოვსკი. 1970.

 

ლენინის მოედნის საერთო ხედი (დღევანდელითავისუფლების მოედანი). თბილისი. ფოტო: ვ. ჩერკასოვი. 1946.

 

მაღაზია „ბავშვთა სამყაროს“ ახალი შენობა.თბილისი. საქინფორმის ფოტოქრონიკა. ფოტო: გივი კიკვაძე. 1983.

 

თბილისის ცენტრალური საწყლოსნო სპორტული კომპლექსი (დღევანდელი “ლაგუნა ვერე”). თბილისი. საქინფორმის ფოტოქრონიკა. ფოტო: გივი კიკვაძე. 1978.

 

 

წყარო: საქართველოს ეროვნული არქივი