ნიკა ღუნაშვილი 19 წლის რუსთაველი ბიჭია, რომელიც ქართული ასოების გამოყენებით ცნებებს ხატავს. იმას, რასაც ეს ასოები აღნიშნავენ.
ნიკა ამ საქმიანობით დაახლოებით 10 წლის წინ დაინტერესდა, რუსთავის სკოლაში კალიგრაფია შეისწავლა და შემდეგ რამდენიმე ჯილდოც მოიპოვა.
ნიკა ქართული კალიგრაფიის გაცოცხლებას მისი განსაკუთრებული ვიზუალიზაციით ცდილობს და ემსახურება საქმეს, რომლის მთავარი გმირიც სამი ტიპის, იუნესკოს არამატერიალურ კულტურის ძეგლად აღიარებული ქართული დამწერლობაა.
როგორ და რატომ დაინტერესდი ქართული კალიგრაფიით?
„8 წლის რომ ვიყავი, დედამ მიმიყვანა რუსთავის კალიგრაფიის სკოლაში. მაშინ უბრალოდ ლამაზად წერის შესწავლა მსურდა, თუმცა, შემდეგ ეს ყველაფერი ჩემი ცხოვრების განუყოფელი ნაწილი გახდა. მთავარი მოტივაცია კალიგრაფ დავით მაისურაძის ნამუშევრები იყო, რომელიც ჩემი მასწავლებელი გახლდათ. მისი დამსახურებაა, რომ მე დღეს კალიგრაფი ვარ. სულ, როცა დრო მაქვს, ამ ხელნაწერებს ვქმნი. მსოფლიოში არ მეგულება ისეთი ქვეყანა, სამი სახის და თანაც ასე დახვეწილი დამწერლობა ჰქონდეს. ვფიქრობ, სათანადო მოფრთხილება და დაფასება უნდა ამ ყველაფერს. დაფასება და მეტი პოპულარიზაცია ახალგაზრდებში. დღეს ხელით სულ უფრო და უფრო ცოტა ადამიანი წერს და ეს ხელოვნებაც იკარგება, რაზეც ძალიან მწყდება გული.
როგორც ვიცი, გარდა კალიგრაფიისა, კალიგრამითაც ხარ დაინტერესებული… რას გულისხმობს ეს მიმდინარეობა და რატომ გადაწყვიტე, ქართული კალიგრაფია ამ რაკურსითაც გადმოგეცა ?
კალიგრამა სიტყვისა და გამოსახულების ერთობლიობაა, მარტივად რომ გითხრათ ეს არის ასახვა იმისა, რასაც თავად სიტყვა აღნიშნავს. ქართული ანბანი, თავისი დახვეწილი მოყვანილობის გამო, განსაკუთრებით მოქნილი აღმოჩნდა ამისათვის. ქართულ ისტორიულ წყაროებში თითქმის არ გვხვდება კალიგრამა, უფრო მეტად უცხოურ, მაგალითად, არაბულ წყაროებში შეგვიძლია მსგავსი ნიმუშების აღმოჩენა. უბრალოდ ვიფიქრე, რატომაც არა და დავიწყე კალიგრამების კეთება, რაც საკმაოდ საინტერესო აღმოჩნდა ჩემთვისაც და სხვა ადამიანების დიდი ინტერესიც გამოიწვია.
რის თქმა გინდა, რას გამოხატავ ხოლმე შენი კალიგრამებით?
თავიდან უბრალოდ გასართობად ვაკეთებდი, სიამოვნებას მანიჭებდა და ერთგვარი გართობა იყო. ბოლო რამდენიმე ნამუშევრით კი ჩემი პროტესტი გამოვხატე ოკუპაციისა და ქვეყანაში მიმდინარე გარკვეული საკითხების მიმართ.
გარდა ქართულისა, რომელიმე სხვა დამწერლობას თუ იყენებ კალიგრამის შესაქმნელად ?
მქონდა მცდელობა ლათინური და ბერძნული ანბანის გამოყენებისა, მაგრამ ობიექტურად უნდა ითქვას, რომ ყველაზე კარგად ეს ქართული დამწერლობითაა შესაძლებელი, განსაკურებით კი მხედრულით. ხუცურითა და ასმომთავრულითაც მიცდია, მოქნილობის კუთხით, მხედრულს ჩამორჩება, მაგრამ მაინც დამახასიათებელი მოყვანილობა აქვს. თუმცა აქ სხვა პრობლემას გადავაწყდი, სამწუხაროდ, ბევრისთვის ეს ასოები გაუგებარია, სკოლაში რომ ისწავლებოდეს ამ ასოებით წერა-კითხვა მაინც, ახალგაზრდებიც არ დაივიწყებდნენ უძველეს ქართულ დამწერლობებს.
როგორია შენი სამომავლო გეგები, უკავშირდება ისინი კალიგრაფიას?
გარდა კალიგრამებისა, ძველი ქართული კალიგრაფიის ნაირსახეობა – „კიდურ-ყვავილოვანიც“ მაინტერესებს. სამომავლოდ მინდა „ვეფხისტყაოსანი“ გადავწერო. თუმცა, ეს წარმოუდგენლად შრომატევადია. მანამდე კი გავაგრძელებს კალიგრამების კეთებას და ვეცდები, ამ გზით გავუწიო პოპლუარიზება ქართულ დაწერლობას ახალგაზრდებში.
ავტორი: თამუნა ზარანდია